Ride the WaVe

Ik ben bijna in shock geraakt door de fenomenen die ik gisteren, op het WaVe congres op 1 oktober in het ABN-AMRO/RBS/welke-bank-wordt-het-morgen hoofdkwartier aan de Gustav Mahlerlaan op de Zuid-As te Amsterdam, heb waargenomen. 

WaVe, Waardevol Verbinden, is een initiatief van Stichting Maatschappij en Ondernemen. Het beoogt een nieuwe generatie talentvolle, enthousiaste, hoog potentiële mensen uit allerlei sectoren met elkaar in contact te brengen en met de oude garde te laten interacteren. De idee is dat de jonge mensen onvoldoende netwerk hebben maar wel de ideeën en de oude garde heeft geen flauw idee maar wel het netwerk. Door die mensen bij elkaar te brengen ontstaan er een netwerk die de nieuwe toplaag van Nederland vormt. Althans, dat is de idee. Tevens is het de bedoeling middels een manifest duidelijk te gaan maken aan welke regering er dan ook zit over enige tijd wat de positie van Nederland moet zijn in 2030 en welke richting en strategie om daar te geraken gekozen moet worden.

De aftrap en daarmee een eerste poging om die samensmelting tot stand te brengen en te discussiëren over richting en strategie was het congres op vrijdagmiddag 1 oktober en mijn hemel, wat werd daar de plank misgeslagen.

Let's jump right in!

Wat een raaskallende, trutten-van-de-hoogste-plank zwabbergepreek zat er in de 'speech' van Annemarie Jorritsmama, hetgeen in feite niets meer was dan een beetje uit twee losse polsen, vanuit de losse heup, vanuit iets wat in ieder geval helemaal los zat, over de actualiteit, namelijk het regeerakkoord van PVV-VVD-CDA van dertig september, staan zeveren op basis van haar enorme reputatie. De suggestie werd gewekt dat ze een hele speech in elkaar had gedraaid, inclusief vele avonden doorpakken om het gedaan te krijgen, maar nu toch dat regeerakkoord er was gekomen moest ze het wel daar over hebben. Lulkoek. Gewoon niets voorbereid. We spreken hier af om het over morgen te hebben, dus ik ga lekker over gisteren praten. Om een voorbeeld te noemen van haar inhoudelijke capaciteiten: het was haar opgevallen dat op de Zuid-As veel mannen en vrouwen in pak rondlopen... Een verbijsterend scherpe observatie van het financiële district van Nederland, zeg ik je. Ik kan me een hypothetische speech voorstellen van deze burgemeester van Almere op Wall Street, New York of Canary Wharf in Londen: "I have noticed that many people in this neighbourhood wear suits, why is that?" Ik ben benieuwd wat haar opvalt als ze eens een bezoekje brengt aan een onderdeel van de landmacht. 

Alcoholist Bernard Wientjes, van werkgeversorganisatie VNO-NCW, bracht het er niet beter vanaf. Ook hij stond maar wat incoherent te brallen over het regeerakkoord wat bij mij leidde tot de gedachte: "Reeds een halve fles jonge jenever er in gejast? Geen wonder dat het sluiten van werkgevers / werknemers akkoorden in dit land hier en daar wat vertraging oploopt." "Zoals u me gisteren op TV hebt horen zeggen", sprak hij. "Oh ja, Bernard?  Denk je dat mensen in de coffeecorner elkaar aan staan te stoten van: 'Heb je die Wientjes gisteren gezien? Laten we nu bespreken wat hij zei!'" Voor de zekerheid in de pauze even gevraagd aan een aantal medecongresgangers of ze dit krachtige moment hadden meegekregen, maar niemand kon zich iets herinneren van de belangrijke transmissie, waaraan Wientjes refereerde. Niets aan de hand echter, we zouden hem nog heel vaak terug zien op de TV, zo verzekerde hij ons. 

Kenmerkend voor dit duo was dat ze veel over "Gerrit dit en Gerrit dat" stonden te reminisceren. Hij was er bij, de Gerrit van De Zalmnorm, van de successen met de begroting van toen der tijd economisch wereldwijd overal de wind keihard mee stond, welke schuld we nu in feite alsnog aan het inlossen zijn en het onbesproken en brandschone akkefietje van het dienstverband van twee jaar bij de ook-al-niet-meer Dirk S. Bank. Nu dus voorzitter van de RvB van de misschien-wel-nooit-meer-De-Bank. Ze konden het maar wat goed vinden met elkaar, de mensen daar op het podium. Ik kreeg er een warm gevoel van, dit zat helemaal goed. Ze werden "mastodonten" genoemd door de dagvoorzitter en daar had geen van de sprekers problemen mee, integendeel, ze refereerden er de hele tijd aan, onder begeleiding van gegrinnik van het ganse establishment. Spijtig dat ze niet in staat zijn gebleken dit in enige zin waar te maken door iets wezenlijks te zeggen. Zalm gaf toe geen voorbereiding gedaan te hebben, dus hij hield het bij een opening van tien seconden en een grapje. Hij maakt altijd een leuk grapje. Iedereen lacht dan ook als in een soort Pavlov reactie.

De enige die zijn speech had voorbereid, hij had althans zijn secretaresse wat slides laten fabriceren, was Floris Croon, medeoprichter van de Boer & Croon consultancy. Hij keek wat verrast naar de slides, zo van: "Waar ging dit ook al weer over?", en hij kwam niet veel verder dan een open deur of twee intrappen vergezeld van wat kwinkslagen. Je weet wel, er zijn allemaal verschillende culturen, als je zaken wilt doen in/met het buitenland moet je de cultuur leren kennen. Een indrukwekkend inzicht borrelde in me op. Alleen de slimste man van Nederland kan dit soort schokkende revelaties bij mij veroorzaken.

De paneldiscussie was niet te onderscheiden van een Blackberry Ping chatsessie tussen een stel orang-oetangs. We hadden een inmiddels zichtbaar vermoeide Zalm, een vrouwelijke manager emerging markets and research of some-stuff-that-sounds-important van de-ooit-was-het-De-Bank, directeur Akkie Spreekbekakt van het Holland Financial Center die nog moest ontdekken dat de wereld groter is dan de Corps sociëteit / hockeykantine en een professor Economie van het VU die niet verder kwam dan te stellen dat een spijkerbroek iets anders is dan een maatpak. Sinds Jorritsmama de aftrap had gedaan over die pakken, hadden we een mooie rode draad te pakken van hoog niveau.

Er werden stellingen behandeld als: "Als je zaken gaat doen in het buitenland, is het handig om wat locals in je sales team te hebben." En dat werd ook nog uitgelegd: "dus als je naar Turkije gaat, dat je dan een Turk of twee in je team opneemt. En als je naar Indonesië gaat", "Ja , we begrijpen waar je naartoe wilt en stop nu maar!" Zonder deze uitleg had ik het inderdaad niet gered vat te krijgen op wat de stelling beoogde te betogen.

"Tja, had Croon het er daarnet ook al niet over en was het ook niet toen al een open deur van jewelste?", dacht ik.  Ergo: wil het genie die deze stelling aan zijn/haar brein onttrokken heeft nu opstaan, zijn badge afdoen en ogenblikkelijk het pand verlaten via het linkervenster daar? Lezen de mensen die dit bedenken ook iets anders dan elkaars Twitter spinsels? Deze slimmeriken zonder enig historisch besef denken kennelijk dat je met dit soort stellingen waarachtig nieuwe denkbeelden schept, dus zeg maar: laten we eens wat de mensheid pak hem beet een jaar of vijfduizend in praktijk brengt ter discussie stellen in de vorm van een zinloze stelling. Het heeft daarnaast ook zo verdraaid veel met het thema van doen, niet waar? Toch maar even twintig minuten hierover gaan zitten delibereren, om het onderste uit de kan te halen.

Na deze herhaling van zetten, kwam een nog briljantere stelling : "Banken en start ups in de creatieve industrie begrijpen elkaars taal niet als het gaat om intellectueel eigendom", waarop Zalm een riposte had in de vorm van: "Je moet wel begrijpen dat een bank moeite heeft met geld uit te lenen als er geen goed business plan voorhanden is", nou Gerrit, bij DSB werd daar toch heel anders over gedacht toch? Why the change of heart? 

Los hiervan, hier zat duidelijk een opportunistische arrogante nitwit van een jonge ondernemer die het nooit nodig heeft gevonden zich te laten informeren op het gebied van basale bedrijfseconomie door bijvoorbeeld een initiatief te ontplooien in de vorm van het lezen van een bedrijfseconomisch boek op middelbaar niveau. Kennelijk vond hij het nodig een zaal vol mensen lastig te vallen met een ordinaire individuele middelbare school vraag waar alleen hij in zijn luie dommigheid mogelijkerwijs in geïnteresseerd kon zijn. Het waarderen van intellectueel eigendom is niets nieuws en ook jij zou er goed aan doen iets anders te lezen dan tweets en sms teksten, meneer de young entrepreneur of the future. 

Bovendien, als je zegt: "...begrijpen elkaars taal niet", wie begrijpt dan wie niet en waarom? Ik zit hier aan een bepaald persoon te denken, maar ik dwaal af. Belangrijker is: wat heeft dit in vredesnaam te maken met het geformuleerde doel van dit congres. Welke idioot heeft deze andere idioot hier toegelaten? Is er iemand in deze hele organisatie die weet hoe een stelling geformuleerd dient te worden? Wat doe ik hier? Hoe lang heb ik nog te gaan? Hoe koud is het heelal? Ik was de wanhoop voorbij: "Dit is een schertsvertoning." Maar het kon nog erger.

Door de afwezigheid van welke vorm van competentie dan ook bij de dagvoorzitter, Raad van Bestuur voorzitter, ook wel: dummy pop, Sjoerd van Keulen van het welbekende Holland Financial Center, liep alles wat uit, trok er af en toe mist op in de zaal en kwamen vier van de zes stellingen niet aan bod. Dus de kern van het congres, daar zijn we niet aan toegekomen. De derde was weliswaar heel even te zien geweest, maar dit leidde tot acute apathie in de zaal en dus werd snel voortgemaakt met de rest van het programma. Dit was een geluk bij een ongeluk, afgaande op het niveau van de stelling en de daaropvolgende discussie van de voorgaande twee. Ofschoon ik ook  gezien heb dat er wel degelijk goede stellingen in voorbereiding waren, was het momentum en het intellect er niet of nooit geweest bij panel en voorzitter om hier iets zinvols van te maken. 

De mooie meneer de voorzitter had de neiging een aantal mondige maar zeker niet al te intelligente idioten in de zaal eindeloos te laten zoeken naar spijkers op laag water in samenspraak met een panel dat nergens een antwoord op leek te willen geven in de vorm van iets dat in de buurt kwam van coherente taal in minder dan vijftien minuten van gelaagd gepruttel naar Nergenshuizen. Laat staan dat in nagenoeg alle gevallen er eigenlijk geen vragen werden gesteld maar zwakke en irrelevante statements werden afgegeven. Dus dat je dan denkt: "And your point is...what exactly?", of: "Is there a question hidden somewhere in that garbled mess you've just discharged?" De wandelende droogkap had het allemaal niet in de gaten en vond het best. Hij beroofde zichzelf en zijn organisatie terstond en voor altijd van geloofwaardigheid door het continu amateuristisch meegeven met elke breinscheet die er werd gelaten.

Bedenk je wel, dit congres "Waardevol Verbinden" was aangekondigd met als thema een verbinding tot stand te willen brengen tussen hele slimme, veelbelovende, jonge mensen uit allerlei sectoren onderling en met de huidige elite om te praten over strategie en richting voor het Nederland van 2030. Wel, de weg naar de hel is geplaveid met goede intenties en dit congres is daar een goed voorbeeld van. Waar het samengevat op neer kwam was dat dit een uitnodiging betrof om een circus van extra belegen narcistische stoornissen in trapezes heen en weer te zien zwaaien in hun ziekelijke en nodeloze neiging tot zelfprofilering. Dit kwam tot uiting in oeverloos gezwam zonder substantie, richting en vooral zonder enige notie van het thema. Niemand luisterde naar elkaar en niemand had zich goed voorbereid. Stelletje prutsers. Gerrit kon het niet langer meer aanzien, had geen grappen meer in de aanslag na zijn welbekende "liefde is goed, maar betaalde liefde is beter", waarover ik me tot op heden nog afvraag wat de clou is, veinsde een business call en maakte zich voortijdig uit de voeten en ik had dat eigenlijk ook moeten doen. Maar ik ben niet Belangrijk of Bekend.

Voor de slotakte van dit congres De Titanic, inmiddels hadden we al flink slagzij gemaakt, werden we gefêteerd op een Koninklijk Praatje van HKH Prinses Laurentien. Ik vergeef het de prinses dat ze een kinderboek kwam promoten waarin stond dat we allemaal wat beter met elkaar moesten leren opschieten en dat we wat respectvoller zouden moeten kunnen omgaan met Moeder Natuur. De lieverd verwarde weliswaar op een gegeven moment de Noord- en de Zuidpool en omgekeerd toen ze sprak over het voor haar eye opening event dat leidde tot dit boek, maar dat kan de beste overkomen. IJs is ijs, waar het smelt of aangroeit en zo maakt niet uit zullen we maar zeggen en dit congres was toch al vroegtijdig met een ijsberg in aanvaring gekomen, dus zo lang de muziek speelt: waar doen we moeilijk over? Het had allemaal wederom niets van doen met het thema, maar nu we toch al bijna te water gingen, kon dit er ook nog wel bij. 

Royalty is, zoals wel vaker het geval, redelijk voorspelbaar met hun zachte, open deur boodschappen en het is, los van het brakke Engels met wel heel vaak de stopwoorden "actually" en "basically", op zich aardig dat er ruimte wordt gemaakt voor het in herinnering brengen van de basale zaken des levens. Een soort Kerstmis in oktober. Be kind, rewind. Maar misschien toch wel prettig om basically een speech voor te bereiden, scheelt weer wat gestuntel, actually. 

"Weet iemand wat Ubuntu is?", vroeg hare hoogheid. Ik wilde roepen: "een Linux distributie", maar besefte me tijdig dat ze het waarschijnlijk over de Diepe Betekenis van het woord zou gaan hebben en dat ze niet de intentie had een flame fest over Linux distributies op poten te willen zetten. Dit was immers geen congres voor IT nerds.

Na afloop is dit wat ik de organisatie desgevraagd heb verteld: "Het congres is mislukt. Als dit de huidige Nederlandse elite moet voorstellen, een poging initiërend te verbinden met de toekomstige, dan ben ik geneigd te denken dat we met zijn allen onverminderd naar de haaien zullen gaan. Hel ende verdoemenis zal ons lot zijn, als we ons een dergelijke misstap als dit congres nog eens denken te kunnen permitteren. Een stel elkaar op de schouder kloppende ooit-geweest figuren, in meerderheid vertegenwoordigers van een ooit- geweest bank, horen raaskallen over hoe de "next generation" het roer moet overpakken en vervolgens hardnekkig de generatie in kwestie volstrekt niet aan het woord laat is op zijn zachtst gezegd een belediging. En dan heb ik het niet gehad over het ambigue gebrabbel zonder einde over niets dat deze ongeïnteresseerde mensen hebben uitgestoten: zover bezijden de realiteit heb ik zelden een groep mensen horen geluiden maken. Het leek wel een Pollock in geluid. Ze probeerden hun incompetentie te verbloemen door eindeloos te zwatelen. Dit congres is een door onbewust onbekwame, belegen, onheuse, door politiek correcte aberraties overladen nitwits gevulde teleurstelling gebleken. "Ok, eh, wel, eh, nou, eh, goh, eh", stamelde de vertegenwoordig van de organisatie. Ik was kennelijk de eerste die ietwat kritisch was over deze collectieve black out.

Tijdens de borrel leerde ik dat er gek genoeg nog meer mensen zo hun bedenkingen hadden gehad, een tweetal slimme ambtenaren van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, die zaten op de rij voor me, vertelde me onder andere: "We verwachtten eigenlijk dat je op een gegeven moment op je stoel zou staan en in een paar volzinnen korte metten zou gaan maken met de voortgaande onzinnigheid". Kennelijk achtten ze me ertoe in staat, hetgeen ik als een compliment ervoer. In een later gesprek met de overgebleven VWS'er werd me door hem aangeraden te denken aan een departementale carrière of zelfs de politiek in te gaan omdat hij vond dat er behoefte was aan het soort tegengeluid dat ik uitte, maar hij had ook waardering voor mijn ideeën over waar het dan wel over zou moeten gaan en hoe ik dat formuleerde. We zullen zien. 

Later bleek overigens dat enkele twintigers aan de andere kant van de zaal gedurende de sessie middels tweets in real time de grond gelijk te hebben gemaakt met dit slechte excuus voor een congres. Ik doe het nog saai met een blog post. De ironie is dat er veel ongenoegen ontstond bij de "next generation", om wie het dus eigenlijk had moeten gaan, gedurende het vorderen van het congres. Uit respect van de nieuwe generatie voor de oude generatie bleef dat ongenoegen in die sessie onuitgesproken, terwijl de oude generatie alleen maar oog en oor had voor zichzelf. Het kon ze gewoon geen lor schelen. Er waren dan ook veel _meer_ oudere mannen dan jongere mannen in de zaal en ronduit te weinig vrouwen, jong of ouder. Over je doel voorbij schieten gesproken.

Er waren ook wel enige mensen die door mijn uitgesproken mening in hogere staat van innerlijke razernij waren beland, laten we zeggen de meeste mensen op de vijf mij omringende rijen, maar dat mag geen verrassing heten, voor wie me een beetje kent. Waarbij ik overigens wel opmerk dat ik vind dat ik me keurig ingehouden heb. Tijdens Jorritsmama heb ik bijvoorbeeld maar een (1!) keer luidkeels zitten gapen. Ik begrijp dat het voor sommigen al opwinding genoeg is enkele Belangrijke Bekende Mensen in het echt te zien die ze jaren op de buis hebben zien kwaken, dus die vinden daarop dan ook alles goed en leuk en tonen niet het geringste ontzag.

Ik heb enkele contacten opgedaan bij het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en het Rotterdams Havenbedrijf, dus dat was wel goed. We besloten dat we moesten praten over een nieuw op te richten groep binnen de WaVe beweging met wat meer intellectuele focus en aantoonbare intelligentie. Dan komen er echte stellingen. Dat is ook goed. Ik had gewoon alleen naar de borrel moeten komen, bedacht ik me achteraf.

Tevens heb ik wat ideeën uitgewisseld over hoe een congres als dit dan wel vormgegeven en vooral voorgezeten zou moeten worden, om de waan van de dag en de praatjesmakers zo snel mogelijk richting achterbank / het raam uit te manoeuvreren en een echte poging te doen tot het verkrijgen van een substantiële discussie over de essentie van toekomstige staat en maatschappij in de toekomstige wereldorde. Want dit moet nog steeds gebeuren, het is te belangrijk. We moeten proberen weer een weg te voorzien in plaats van dit geklungel in het luchtledige. Het zooitje dat ik gisteren aan heb moeten horen heeft aangetoond hiertoe niet in staat te zijn. Van hen zou de toekomst van dit land niet langer meer mogen afhangen, of op enige wijze worden beïnvloed. Wat dat betreft hadden ze dan wel weer gelijk: het is de hoogste tijd om het roer over te pakken.